
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej Grupa Azoty Zakłady Chemiczne „Police” S.A.
za okres 12 miesięcy kończący się 31 grudnia 2021 roku
(wszystkie dane podano w tys. zł o ile nie wskazano inaczej)
Grupa Kapitałowa Grupa Azoty Zakłady Chemiczne „Police” S.A. Strona 32 z 108
fosforowych zareagowały znacznymi wzrostami cen nawozów typu DAP i MAP. Istotne podwyżki
dotknęły głównie rynki Ameryki Południowej oraz USA. Rosja jest jednym z najważniejszych
dostawców nawozów fosforowych do Brazylii. Prognozy wskazują, że ceny nawozów fosforowych
w 2022 roku nie powrócą do poziomów sprzed rozpoczęcia wojny w Ukrainie.
SUROWCE DO PRODUKCJI NAWOZÓW WIELOSKŁADNIKOWYCH
Fosforyty
Skutkiem znaczących podwyżek cen nawozów fosforowych, był również znaczący wzrost cen
surowców do produkcji tych nawozów, tj. kwasu fosforowego oraz fosforytów. W 2021 roku cena
kwasu fosforowego dla Indii wzrosła o ok. 63% w stosunku do tego samego okresu w 2020 roku. Łącznie
od początku 2021 roku cena kwasu fosforowego dla Indii wzrosła aż o 125%. Indie, które są czołowym
importerem zarówno kwasu fosforowego jak i nawozów fosforowych, 2021 rok muszą zaliczyć do
wyjątkowo trudnych. Rządowa polityka subsydiowania nawozów nie nadążała za kolejnymi zmianami
cen, zwłaszcza kwasu fosforowego, przez co produkcja DAP na bazie kwasu była nieopłacalna
i zmuszała ten kraj do importowania gotowego nawozu fosforowego DAP.
Wraz ze wzrostami cen kwasu fosforowego, w górę również poszły ceny fosforytów, przy czym ruchy
cenowe na tym rynku były wyraźnie opóźnione w stosunku do rynku nawozów fosforowych czy też
kwasu fosforowego. W 2021 roku benchmark cenowy dla fosforytów wzrósł średnio o ok. 36%
w stosunku do tego samego okresu 2020 roku, podczas gdy tylko w samym 2021 roku benchmark ten
wzrósł o 69% w ujęciu styczeń-grudzień. Wyraźne ruchy cenowe miały miejsce w IV kwartale 2021
roku, po kolejnych znaczących podwyżkach cen nawozów fosforowych.
Po agresji Rosji na Ukrainę, oraz po wprowadzeniu sankcji na Rosję, światowe rynki nawozów
fosforowych zareagowały znacznymi wzrostami cen nawozów typu DAP i MAP. Prognozy wskazują, że
ceny nawozów fosforowych w 2022 roku nie powrócą do poziomów sprzed rozpoczęcia wojny na
Ukrainie, stąd należy założyć, że w kolejnym kwartale dojdzie do dalszych wzrostów cen kwasu
fosforowego oraz fosforytów, a ich skala będzie uzależniona od wynikowych cen nawozu typu DAP do
których pozycjonowane są ceny fosforytów.
Sól potasowa
Rynek soli potasowej przez cały 2021 rok utrzymywał się w wyraźnym trendzie wzrostowym.
Początkowo ceny były napędzane dobrą koniunkturą na rynku nawozowym, ograniczoną podażą, oraz
silnym popytem, głównie ze strony rynku brazylijskiego oraz USA. Wyraźne odbicie nastąpiło po
pierwszej informacji o nałożeniu sankcji na Białoruś i zanim wyjaśniło się, że sankcje te nie obejmą
soli potasowej przeznaczonej do produkcji nawozów, to obawa przed ograniczoną dostępnością
surowca, spowodowała wzmożenie zakupów soli (głównie ze strony Brazylii). Przy mocno ograniczonej
podaży, doszło do gwałtownego wzrostu cen, zarówno soli pylistej jak i granulowanej, na wszystkich
rynkach. W 2021 roku benchmark ceny soli potasowej wzrósł o ok. 110% w stosunku do tego samego
okresu w 2020 roku, podczas gdy tylko w samym 2021 roku benchmark ten wzrósł aż o 188%, w ujęciu
styczeń-grudzień. IV kwartał nie był już tak intensywny pod względem wzrostu cen. Wiele rynków
było opornych na dalsze podwyżki, zmniejszyła się również aktywność Brazylii, gdzie cena w dłuższym
okresie czasu ustabilizowała się.
Niewątpliwie duże przełożenie na wzrost cen soli potasowej w 2021 roku miała sytuacja związana
z Białorusią. Kraj ten jest trzecim co do wielkości dostawcą soli potasowej na świecie, z udziałem
rynkowym na poziomie ok. 18%. Każde ograniczenie w dostawach soli potasowej będzie miało
przełożenie na utrzymywanie wysokich cen – zwłaszcza w sytuacji dość mocnego rynku nawozowego.
W 2021 roku Białoruś doczekała się znacznych sankcji gospodarczych.
Wstępna prognoza na 2022 rok wskazywała na możliwą stabilizację rynku a nawet spadki cen, jednak
wszystko się zmieniło wraz z wybuchem wojny na Ukrainie. Sankcje, które zostały nałożone na Rosję,
oraz kolejne sankcje nałożone na Białoruś spowodowały silne perturbacje na rynkach soli potasowej.
Z uwagi na to, że Rosja oraz Białoruś mają około 40% udział w rynku soli potasowej, wprowadzone
sankcje mocno ograniczyły światową podaż. Z uwagi na dynamiczną sytuację, trudno jest określić jak
bardzo wzrosną jeszcze ceny soli potasowej. Niemniej nie należy się spodziewać, że w 2022 roku ceny
soli potasowej spadną poniżej poziomu sprzed okresu rozpoczęcia wojny na Ukrainie. Od czerwca
2022 roku wejdą w życie dodatkowe sankcje nałożone przez UE na Białoruś, które uniemożliwią zakup
przez kraje UE soli potasowej w pełnym zakresie kodów celnych. Dotychczasowe sankcje z czerwca
2021 roku dawały możliwość pozyskiwania soli potasowej z Białorusi przeznaczonej do celów produkcji
nawozów i zastosowań rolniczych, chociaż od początku 2022 roku było to mocno utrudnione, z uwagi
na blokadę tranzytu przez Litwę i zamknięcie portu w Kłajpedzie dla białoruskich nawozów, w tym